حجامت از دیدگاه عالمان

,نگاه پیامبر(ص) نسبت به حجامت,تاریخچه حجامت از ظهور اسلام,,,,,

با ظهور اسلام ، حجامت مورد تایید و تاکید فراوان پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) قرار گرفت .(بیش از 600 روایت در مورد حجامت جمع آوری شده است .)
پیامبر اکرم در روایتی که در نهج الفصاحه آمده پنج چیز را از سنتهای پیامبران الهی معرفتی کرده اند که عبارتند از :حیا، حلم ، حجامت، مسواک و عطر زدن در روایت دیگری امام علی (ع) می فرمایند : ((ان الحجامه تصح البدن و تشد العقل .)). (( بدرستیکه حجامت بدن را سالم و عقل را نیرومند می گرداند .))
در قرن 16 میلادی ،حجامت امری رایج در کشور های اروپایی بود . پزشکان معروفی در این قرن از جمله Fallopio ، Dallacroce و Vidius هر کدام ابزار خاصی برای ابداع کرده بودند . از اوایل قرن بیستم تا کنون نیز حجامت عمدتا از سوی مراکز درمان طبیعی (Heilpractiker) در آلمان انجام می شود و بعضی از پزشکان طب جدید هم به این امر مبادرت می ورزند.
این در مورد جایگاه تاریخچه حجامت در جهان . اما در ایران نیز حجامت نیز جایگاهی ویژه در فرهنگ مردم داشته و به عنوان سنتی موکد جزء اعتقادات مردم بوده است . بزرگسالان خود حجامت کرده و در بهاران کودکان خود را ملزم به انجام حجامت می کرده اند . مردم بر اساس توصیه رسول خدا (ص) که فرمودند)) بهترین عید ، عید حجامت است )) عید خون گرفته ،روز مشخصی از سال را برای این کار تعیین می کردند.))
ابوعلی سینا در کتاب قانون ، حجامت را از ارکان درمان محسوب کرده و تقریبا برای درمان تمام بیماریها حجامت و بادکش(cupping)را تجویز کرده است وی می گویند :
((اگر حجامت بین دو کتف انجام گیرد ، فوائد زیر را در بر دارد:گرانباری دو ابرو و سنگینی پلکها را از بین می برد و گرمی چشم را رفع می کند ، چرک کنار چشم را از میان بر میدارد و بوی بد دهان را می زداید . اگر حجامت بر یکی از دو رگ پشت گردن انجام شود، در زدودن حالت لرزه در سر و برای رخسار ، گوشها و چشم ها ، گلو و بینی فوائدی در بردارد حجامت بر ساق پا خون را تصفیه می کند و اگر خون حیض بند شده باشد (آمنوره) آن را باز می کند . حجامت در زیر چانه برای دندانها ،رخسار و گلو مفید است و دماغ و آروارهها را تصفیه می کند . حجامت ناحیه کمر ، برای رفع دملها و جوشهای ران سود مند است و برای نقرس،بواسیر،پاغر(ستبر شدن ساق پا )،بادهای مثانه و رحم و خارش پشت فایده دارد.حجامت اگر در پائین زانو انجام شود ، جهت دملهای بدخیم و زخمهای مزمن در ساق و پا فایده دارد. (3ص491)
زکریای رازی حجامت را به عنوان روش درمان زکام و آلرژی معرفی کرده می گوید:
((اما کسانی که رنج آنان از این بیماری افزون باشد ، یعنی بدین گونه سوراخهای بینی بسته شده و خارش داشته باشد و عطسه فراوان گردیده و آب از بینی فرو ریزد ، باید از داروهایی که قبلا معرفی کردم و نیز از راه رفتن و عرق کردن در حمام و حجامت از ناحیه پشت استفاده کنند )).
حکیم جرجانی نیز در کتاب ذخیره خوارزمشاهی که اولین و مهمترین کتاب طب سنتی به زبان فارسی است، فصل مشخصی را به حجامت اختصاص داده پیرامون قواعد و زمان مناسب آن سخن می گوید. خاطر همین تاکید پیامبر اکرم و ائمه معصوم (ع) بر انجام حجامت و استفاده فراگیر طبیبان صاحب نام سنتی از این شیوه درمانی مردم ایران جایگاه ویژه ای برای آن قائل بودند بطوریکه دکتر پولاک طبیب ناصرالدین شاه در کتاب خود با عنوان ((ایران و ایرانیان )) که در سال 1875 در آلمان منتشر شده است می گوید :
((بین دو استخوان کتف تقریبا همه ایرانیان شیارهایی به چشم می خورد . در بدو امر خیال می کردم اینها آثار ضربه های چوب باشد تا اینکه دبدم ضربی چوب را فقط بر کف پا می زنند و از این لحظه دیگر متوجه اثر حجامت شدم . جریان حجامت کردن در سراسر مشرق زمین یکسان است که در مصر قدیم رایج بوده است . بخصوص اغلب حجامت را در مورد کودکان به کار می برند .))
لازم به ذکر است که تحقیقات اخیر نشان داده است که حجامت موجب تقویت سیستم ایمنی می شود و این مسئله بخصوص در مورد کودکان که مستعد ابتلا به انواع امراض عفونی هستند حائز اهمیت است . زکریای رازی نیز در کتاب خود با عنوان ((جدری و حصبه)) توصیه می کند اطفال جهت پیشگیری از ابتلا به آبله حجامت شوند که این نشان از اعتقاد اطبای سنتی بر نقش ایمنی زای حجامت است .
دکتر پولاک در ادامه می گوید :
((غیر از بین دو کتف در سایر قسمتهای بدن نیز حجامت می کنند از جمله از پشت استخوان خاجی (حجامت کمر )، در مفاصل ، روی طحال و...
در اینجا ناگزیر از اعتراف به این مطلبم که من در مدت 30 سال اقامتم در ایران جز دو مورد هیچ عاقبت زیانباری از حجامت ندیدم ودر این دو مورد هم دلاک را متهم می کردند که ابزار کثیف به کار برده است.))